Ostatnia siedziba OBR "Skarżysko" zagrabiona przez "uwłaszczeniowców"... Powstanie Ośrodka Badawczo-Rozwojowego "SKARŻYSKO" łączy się ściśle z działalnością Zakładów Metalowych "MESKO" w Skarżysku-Kamiennej. Historia prac badawczo-rozwojowych w tym Zakładzie sięga lat przedwojennych.

To w byłej Państwowej Fabryce Amunicji w latach trzydziestych prowadzono już prace rozwojowe w różnych dziedzinach techniki. Między innymi badania w dziedzinie chemii dla potrzeb wojska prowadził ówczesny Prezydent Polski Profesor Ignacy Mościcki na terenie obecnych ruin Zakładu Mechaniki Precyzyjnej.

Kontynuowano również prace badawczo-rozwojowe z dziedziny obróbki plastycznej i nowych technologii wytwarzania łusek do amunicji małokalibrowej i zapalników pod kierunkiem znanego naukowca tej branży Profesora Tadeusza Pełczyńskiego.

Podczas okupacji Niemcy prowadzili prace badawczo-rozwojowe dotyczące amunicji strzeleckiej i broni pancernej w ówczesnym Zakładzie będącym filią koncernu zbrojeniowego HASAG w Lipsku.

Po wyzwoleniu prowadzono działalność badawczo-rozwojową w Biurze studiów Zakładów Metalowych pod kierunkiem znanych specjalistów Frąckowiaka i Michałowskiego. Prace prowadzone z udziałem kadry naukowej Politechniki Warszawskiej i specjalistów wojskowych dotyczyły amunicji strzeleckiej i artyleryjskiej oraz broni pancernej, min i granatów ręcznych.

W latach pięćdziesiątych nastąpił szybki rozwój produkcji amunicji małokalibrowej, moździerzowej i artyleryjskiej w Zakładach Metalowych, co zaowocowało powstaniem Biura Doświadczalno-Konstrukcyjnego (BDK) o znacznym potencjale kadrowym i prototypowni, kierowanych przez znanych specjalistów Tadeusza Robaka i Mieczysława Golusa. Powstało tam wiele nowych konstrukcji z dziedziny wyrobów rynkowych oraz amunicji moździerzowej oświetlającej, min przeciwpancernych i przeciwpiechotnych, opracowanych przez kadrę techniczną Zakładów Metalowych, które zostały wdrożone do produkcji.

W obszarze wyrobów rynkowych szczególnie rozwinęły się ręczne i elektryczne maszyny liczące, które długo byty produkowane dla potrzeb rynku i eksportowane do wielu krajów. Częste zmiany organizacyjne charakterystyczne dla tego okresu i brak ciągłości działalności w sferze rozwoju techniki, stwarzającej perspektywy produkcji nowych wyrobów, doprowadziły do rozwiązania Biura i tworzenia nowych struktur organizacyjnych. Biuro Doświadczalno-Konstrukcyjne, pomimo krótkiego okresu działania, dobrze wpisało się w rozwój działalności badawczo-rozwojowej i stworzyło podstawy dalszego jej rozwoju.

Zatrudniona, wykształcona kadra nabrała doświadczenia i została dobrze przygotowana do przyszłej działalności naukowo-badawczej i rozwojowej, tak w dziedzinie wyrobów niekatalogowych, jak i wyrobów dla potrzeb rynku. Wycinkowe prace badawczo-rozwojowe z dziedziny amunicji rakietowej i konwencjonalnej prowadzone były w powstałym w latach sześćdziesiątych Biurze Rozwojowym ZM "PREDOM-MESKO", będącym zalążkiem przyszłej kadry OBR.

W wyniku wdrażania techniki rakietowej oraz nowych rodzajów amunicji konwencjonalnej w kraju oraz potrzeb rozwoju i modernizacji produkowanej amunicji, zarządzeniem Ministra Przemysłu Maszynowego z roku 1971 powołano Ośrodek Badawczo-Rozwojowy "SKARŻYSKO" wraz z Zakładem Doświadczalnym z lokalizacją na terenie Zakładów Metalowych "PREDOM-MESKO". Zarządzenie MPM i Statut Ośrodka ujmowały ramowo podstawowe obszary i dziedziny wyrobów techniki rakietowej i amunicji konwencjonalnej, które mają być objęte działalnością naukowo-badawczą i rozwojową oraz działalnością postlicencyjną związaną z wdrażaniem do produkcji w kraju zakupionych licencji na wyroby techniki wojskowej.

Dorobek Ośrodka ( w skrócie)

OBR "SKARŻYSKO" był firmą, która specjalizowała się w konstrukcji, badaniach i wdrożeniu do produkcji wyrobów przeznaczonych dla potrzeb wojska. Poniżej przedstawiono kilka niegdyś produkowanych wyrobów wraz ze zdjęciami (kliknięcie w obszarze zdjęcia spowoduje wczytanie jego powiększonej wersji). Poniżej znajduje się wykaz dużej części projektów wykonywanych przez OBR "SKARŻYSKO" lub przy jego współudziale.

122 mm pocisk rakietowy do przenoszenia celów pozornych

Pocisk służy do zakłócania stacji radarowych, systemów samonaprowadzających, skaningu kamer TV oraz do zrywania systemów naprowadzających i wiązek laserowych. Wykonywany jest w trzech wersjach użytkowania na okręcie:
- dipolowy - do zakłócania stacji radarowych,
- dipolowo-termiczny - do jednoczesnego zakłócania stacji radarowych oraz do zakłócania i zrywania systemów samonaprowadzających,
- przeciwlaserowy i przeciwtelewizyjny - do przerywania wiązki laserowej i zakłócania skaningu kamer TV.
Do pokładowego systemu wyrzutni 10-cio prowadnicowych zabezpieczany jest kilkakrotny wsad pocisków w zasobnikach w każdej wersji.

Dane techniczne:
masa pocisku - 26,8-30,0 kg (zależnie od wersji)
masa głowicy - 10,0-12,2 kg (zależnie od wersji)
masa użyteczna - 3,3-8,6 kg (zależnie od wersji)
zasięg teoretyczny - 6300 m
pułap rozcalania - 800-2500 m
wymiary obłoków - 50x20 m i 100x100 m (zależnie od wersji)

81 mm pocisk do przenoszenia celów pozornych
Pocisk służy do zakłócania stacji radarowych i systemów samonaprowadzających. Wykonany jest w czterech wersjach użytkowania na okręcie:
- pocisk dipolowy,
- pocisk termiczny
- pocisk przeciwlaserowy,
- pocisk przeciwtelewizyjny.
Do pokładowego systemu wyrzutni zabezpieczony jest kilkakrotny wsad pocisków w zasobnikach w każdej wersji.
Dane techniczne:
masa pocisku - 1,5-3,0 kg (zależnie od wersji)
masa użyteczna - 0,9-2,5 kg (zależnie od wersji)
pułap rozcalania - 40-100 m (zależnie od kąta rzutu)
zasięg rozcalania - ok. 100 m

Lotnicza bomba ćwiczebna LBCw-50H

Lotnicza bomba ćwiczebna zaprojektowana jest w celu przeprowadzenia ćwiczeń z bombami o masach :
- 50kg,
- 100kg,
- 250kg.
Bomby są wyposażone w następujące funkcje:
- wizualizacja toru lotu w czasie dnia oraz w nocy,
- zaznaczanie miejsca uderzenia w czasie dnia i w nocy.

Imitator celu powietrznego
Imitator celu powietrznego służy do symulacji obiektów latających. Służy do przeprowadzania ćwiczeń praktycznych z przeciwlotniczych pocisków rakietowych. Imitatory wystrzeliwane są z haubicy za pomocą odpowiednich ładunków miotających. Produkuje się trzy typy imitatorów różniących się konstrukcją i przeznaczeniem. Wszystkie one mają to samo źródło promieniowania.
ICP-81 O - symuluje cel oddalający się, wyrzucając pułapki termiczne i optyczne,
ICP-81 N - symuluje cel nurkujący,
ICO-81 Z - symuluje cel zbliżający się.
Dane techniczne:
średnia prędkość lotu 200m/s
zasięg maksymalny 5000m
masa ok. 20kg

Magura-1 urządzenie treningowe "Malutka"
Urządzenie treningowe Magura-1 przeznaczone jest do szkolenia operatorów wyrzutni 9P-133 przeciwpancernych pocisków kierowanych. Umożliwia ono symulacje procesu naprowadzania przeciwpancernych pocisków kierowanych na cel z uwzględnieniem warunków terenowych, klimatycznych, taktycznych, oraz parametrów ruchu celu i właściwości dynamicznych rakiety jak również ewentualnych zakłóceń występujących na rzeczywistym polu walki. W urządzeniu przewidziano trzy rodzaje treningów:
- śledzenie,
- naprowadzanie,
- praca bojowa.

Magura-2 urządzenie treningowe "Konkurs"
Urządzenie treningowe Magura-2 przeznaczone jest do szkolenia operatorów wyrzutni 9P-148 przeciwpancernych pocisków kierowanych. Umożliwia ono symulacje procesu naprowadzania przeciwpancernych pocisków kierowanych na cel z uwzględnieniem warunków terenowych, klimatycznych, taktycznych, oraz parametrów ruchu celu i właściwości dynamicznych rakiety jak również ewentualnych zakłóceń występujących na rzeczywistym polu walki. W urządzeniu przewidziano trzy rodzaje treningów:
- śledzenie,
- naprowadzanie + praca bojowa.

Magura-3 urządzenie treningowe "Fagot"
Urządzenie treningowe Magura-1 przeznaczone jest do szkolenia operatorów wyrzutni 9P-135 przeciwpancernych pocisków kierowanych. Umożliwia ono symulacje procesu naprowadzania przeciwpancernych pocisków kierowanych na cel z uwzględnieniem warunków terenowych, klimatycznych, taktycznych, oraz parametrów ruchu celu i właściwości dynamicznych rakiety jak również ewentualnych zakłóceń występujących na rzeczywistym polu walki. W urządzeniu przewidziano trzy rodzaje treningów:
- śledzenie,
- naprowadzanie + praca bojowa.

Inne projekty i prace wykonywane przez OBR "SKARŻYSKO":

opracowanie koncepcji konstrukcji ppk sterowanego w wiązce laserowej,
opracowanie dwukomorowej wyrzutni przenośnego ppk sterowanego w wiązce laserowej,
opracowanie koncepcji modernizacji ppk FAGOT,
opracowanie głowicy bojowej DARGIN do pocisków lotniczych we współpracy z WITU Zielonka,
opracowanie konstrukcji zapłonnika do łańcucha pirotechnicznego wyroby S2 oraz badania i wdrożenie do produkcji,
udział w opracowaniu metody otrzymania tworzywa sztucznego WĘGLOPLAST i udział w uruchomieniu produkcji,
opracowanie konstrukcji komór do badań stacjonarnych wkładek grafitowych wyrobu S1,
udział w opracowywaniu metody otrzymywania tworzywa TKANOPLAST,
modernizacja opakowań drewnianych dostosowanych do paletyzacji i konteneryzacji,
prace doświadczalne nad poprawą efektywności działania pocisków artyleryjskich,
prace nad opracowaniem i badaniami granatów ręcznych uniwersalnych,
badania fragmentyzacji różnych rodzajów pocisków artyleryjskich, moździerzowych, pocisków artylerii rakietowej i granatów ręcznych,
modernizacja naboi moździerzowych oraz granatów ręcznych i zapalników,
modernizacja amunicji małokalibrowej w zakresie optymalizacji kalibru oraz kulowej amunicji myśliwskiej,
opracowanie konstrukcji wielu typów kulowej amunicji myśliwskiej oraz 9mm naboju ćwiczebno-bojowego
przystosowanie przenośnego przeciwlotniczego zestawu rakietowego S2 do eksploatacji na śmigłowcach,
opracowanie stanowiska do testowania smugaczy p.panc pocisku rakietowego MP wraz z aparaturą kontrolno-pomiarową,
opracowanie, przeprowadzanie badań i wdrożenie różnych rodzajów amunicji o kalibrach 6-23 mm dla potrzeb wojska i przemysłu,
prace projektowe nad opracowaniem bomb lotniczych odłamkowo-burzących,
opracowanie różnych rodzajów zapalników i zapłonników dla potrzeb artylerii polowej, do bomb lotniczych oraz do granatów ręcznych,
opracowanie konstrukcji lotniczego zestawu rakietowego GAD z pociskiem samonaprowadzającycm się do zwalczania nisko latających celów,
opracowanie konstrukcji zapłonnika do niekierowanego pocisku rakietowego,
badania układu napędowego do przeciwpancernych pocisków rakietowych MP,
opracowanie konstrukcji pocisku artyleryjskiego z dodatkowym napędem rakietowym,
opracowanie konstrukcji naboju moździerzowego kal. 120 mm z pociskiem odłamkowo-burzącym o zwiększonej efektywności działania,
opracowanie konstrukcji pocisku odłamkowo-burzącego o zwiększonej efektywności działania do naboju moździerzowego z dodatkowym napędem rakietowym,
Opracowanie konstrukcji naboju z pociskiem odłamkowo-burzącym i łuską mosiężną i stalową kal. 122mm do haubicy 2S1,
opracowanie konstrukcji zestawu do naprawy pękniętych wlewnic hutniczych,
opracowanie konstrukcji zestawu do przystrzeliwania wkładów izolacyjnych do wlewnic przy odlewaniu stali,
opracowanie konstrukcji uniwersalnego granatu ręcznego,
opracowanie konstrukcji bomby lotniczej odłamkowo burzącej o wagomiarze 100kg,
opracowanie projektu konstrukcji naboju z pociskiem odłamkowym kal. 73mm do bojowego wozu piechoty,
opracowanie konstrukcji naboju małokalibrowego 5,45mm,
opracowanie konstrukcji 3 typów naboi rewolwerowych specjalnych kal 0,38" antyterrorystycznych,
opracowanie konstrukcji 4 typów kulowej amunicji myśliwskiej kal. 7,62x63, 7x64, 7x65R i 7x57R,
opracowanie konstrukcji 3 typów naboi rewolwerowych z różnymi pociskami,
opracowanie konstrukcji 9,5mm naboju rozdzielnego ładowania oraz 6,3mm naboju bocznego zapłonu do osadzaków naprawy wlewnic hutniczych,
opracowanie konstrukcji naboju 7,72 wz. 43 ze zmodernizowanym pociskiem smugowym,
opracowanie konstrukcji naboju ćwiczebno-bojowego kal. 23mm do małogabarytowych armat samoczynnych,
opracowanie konstrukcji czterech rodzajów naboi kal. 5,45 - ćwiczebno-bojowego, wzmocnionego ładunku, wysokiego ciśnienie i treningowego,
opracowanie konstrukcji uniwersalnego zapłonnika artyleryjskiego, zastępującego dotychczas stosowane zapłonniki KW-4, KW-13 i KW-5,
opracowanie konstrukcji uniwersalnego zapalnika do bomb lotniczych odłamkowo-burzących o wagomiarze 100-500kg,
opracowanie konstrukcji uniwersalnego zapalnika do granatów ręcznych obronnych, zaczepnych i uniwersalnych,
opracowanie konstrukcji zapalnika głowicowego do naboi z pociskiem odłamkowym do bojowego wozu piechoty,
opracowanie zmodernizowanej konstrukcji zapalnika RGM-2,
opracowanie pulpitu PUG-50 przeznaczonego do sprawdzania prawidłowości montażu elektrycznego zasobnika, wyrzutni do przeciwlotniczego pocisku rakietowego S1M,
opracowanie i wykonanie przy współpracy z Politechniką Świętokrzyską pulpitów JM-9E113 i PJ-9E113,
opracowanie i wykonanie urządzenia do zdalnego ustalania położenia płaszczyzny ruchu imitatora celu przy badaniach pocisków S1M,
opracowanie konstrukcji zmodernizowanej wersji przenośnego przeciwlotniczego zestawu rakietowego,
opracowanie konstrukcji naziemnego imitatora desantu skoczków spadochronowych,

Ze względu na niejawny charakter działalności firmy zamieszczono tylko fragment naszego dorobku... dorobek niczego sobie. Ale pewnego dnia przyszedł Hausner i wszystko zrównał z ziemią... potem Hausner sobie poszedł, ale OBR już nie zmartwychwstał. Pewnie o to chodziło...

Design by: Izabela Kurkiewicz